Z poprzedniego artykułu (przeczytasz go tutaj) wiemy już, że szkodliwe używanie substancji znajduje się w obowiązującej klasyfikacji chorób ICD-10. W jaki sposób rozróżnić je od zespołu uzależnienia?
Dokonując rozróżnienia między tymi dwoma pojęciami warto sięgnąć do definicji i kryteriów diagnostycznych zespołu uzależnienia. Jeśli możliwe jest wykazanie występowania trzech z wymienionych wyżej sześciu objawów będących skutkiem powtarzalnego, niemal schematycznego sposobu używania substancji – diagnoza zaburzenia prawdopodobnie będzie zmierzać w kierunku zespołu uzależnienia.
Szczególnie ważne jest także sprawdzenie, w jaki sposób używanie środków psychoaktywnych wpływa ma ważne obszary życia człowieka. Jeśli zachowania związane z substancją, czyli np. zdobywanie, pozyskiwanie środków na zakup, przyjmowanie w samotności lub organizowanie spotkań mających na celu używanie przeważają czas poświęcany na inne aktywności i zajmują większość uwagi osoby – należy potraktować również je jako diagnostyczne dla uzależnienia.
Diagnoza używania szkodliwego dotyczy zachowań związanych z takim wzorcem przyjmowania substancji, który – jak sama nazwa wskazuje – może przynosić szkody w różnych obszarach życia codziennego lub w obszarze zdrowia. Nie są przy tym identyfikowane pozostałe objawy przypisywane zespołowi uzależnienia.
Granica między obydwoma zaburzeniami jest zatem bardzo cienka i łatwo ją przekroczyć – m.in. zwiększając częstotliwość bądź intensywność szkodliwych zachowań związanych z używaniem substancji.
Co bardzo istotne, sama diagnoza uzależnienia lub używania szkodliwego to pierwszy krok do szerszego rozpoznania trudności, z którymi zmaga się osoba dotknięta tym problemem oraz zaplanowania skutecznej pomocy – najczęściej w formie terapii indywidualnej i/lub grupowej.
Źródło:
https://icd.who.int/browse10/2019/en#
Uzależnienia w praktyce klinicznej (2009), red. Bętkowska-Korpała B, Warszawa: Parpamedia.